Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Δωροδοκία, Πολιτική αγωγή, Ηθική βλάβη.
Περίληψη:
Στοιχεία ενεργητικής δωροδοκίας. Αιτιολογημένη καταδίκη για ενεργητική δωροδοκία του αναιρεσείοντος, ο οποίος έδωσε σε υπάλληλο του Γενικού Νοσοκομείου Γιαννιτσών (ΝΠΔΔ) 3.000 ευρώ προκειμένου ο τελευταίος να αναφέρει στο τμήμα εμπορίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Πέλλας, ότι ο αναιρεσείων -κατηγορούμενος πώλησε στο άνω Νοσοκομείο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης υπερτιμολογημένο σε σχέση με την επικρατούσα μέση τιμή λιανικής πώλησης στην περιοχή. Προστατευόμενο έννομο αγαθό από τις διατάξεις περί δωροδοκίας. Φορέας αυτού το Δημόσιο και τα ΝΠΔΔ, τα οποία, επομένως μπορούν να υποστούν ηθική βλάβη από το έγκλημα και άρα νομιμοποιούνται να παραστούν ως πολιτικώς ενάγοντες. Η δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής δεν απαιτείται να περιέχει ιδιαίτερη εξειδίκευση της προβαλλόμενης ηθικής βλάβης, για να είναι νόμιμη και ορισμένη, αφού αυτή είναι φανερό ότι αναφέρεται στον κλονισμό της εμπιστοσύνης των πολιτών από τις πράξεις δωροδοκίας
Αριθμός 2/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Κυριτσάκη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Γρηγόριο Μάμαλη, Θεοδώρα Γκοΐνη, Βασίλειο Κουρκάκη-Εισηγητή και Ελευθέριο Νικολόπουλο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 7 Μαρτίου 2007, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ανδρέα Ζύγουρα (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Χριστίνας Σταυροπούλου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος-κατηγορουμένου ..... που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Αθανάσιο Ζαχαριάδη, για αναίρεση της 3829/2005 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης, με πολιτικώς ενάγον το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, με την επωνυμία "Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών", που εδρεύει στα Γιαννιτσά και εκπροσωπείται νόμιμα, που στο ακροατήριο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο Αθανάσιο Ξυνίδη. Το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος, ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 17 Μαρτίου 2006 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 668/2006.
Αφού άκουσε
Τους πληρεξουσίους των διαδίκων που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι.- Οι διατάξεις των άρθρων 235 και 236 του Π.Κ., όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο του ν. 2802/2000, ορίζουν ότι "τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους ο υπάλληλος, ο οποίος, κατά παράβαση των καθηκόντων του, ζητεί ή λαμβάνει, άμεσα ή με τη μεσολάβηση τρίτου, για τον εαυτό του ή για τρίτο ωφελήματα οποιασδήποτε φύσης ή δέχεται υπόσχεση τούτων, προκειμένου να προβεί σε ενέργεια ή παράλειψη που ανάγεται στα καθήκοντά του ή αντίκειται σε αυτά". Και "με την ποινή του άρθρου 235 τιμωρείται όποιος υπόσχεται ή παρέχει σε υπάλληλο, άμεσα ή με τη μεσολάβηση τρίτου, οποιασδήποτε φύσης ωφελήματα για τον εαυτό του ή για τρίτο, προκειμένου ο υπάλληλος κατά παράβαση των καθηκόντων του, να προβεί σε ενέργεια ή παράλειψη που ανάγεται στα καθήκοντά του ή αντίκειται σε αυτά". Από το συνδυασμό των πιο πάνω διατάξεων προκύπτει ότι, για τη στοιχειοθέτηση του υπαλλακτικώς μικτού εγκλήματος της ενεργητικής δωροδοκίας, το οποίο προβλέπεται και τιμωρείται από τη δεύτερη από αυτές, απαιτείται υπόσχεση ή παροχή από οποιουδήποτε πολίτη, σε υπάλληλο, κατά την έννοια των άρθρων 13 περ. α' και 263 Α' του ΠΚ, άμεσα ή με τη μεσολάβηση τρίτου, οποιασδήποτε φύσης ωφελημάτων, για τον εαυτό του ή τρίτο και η υπόσχεση ή η παροχή τους να γίνεται για μελλοντική ενεργειακή παράλειψη του υπαλλήλου, που ανάγεται στα καθήκοντά του ή αντίκειται σε αυτά, όπως διαγράφονται ή προκύπτουν από το νόμο, ή τους υπηρεσιακούς κανονισμούς, τις διατάξεις και τις οδηγίες των προϊσταμένων του, την υπηρεσιακή του σχέση ή τη φύση της υπηρεσίας του (Ολ. Α.Π 6/1998). Εξάλλου, η καταδικαστική απόφαση για να έχει την απαιτούμενη από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του Κ.Ποιν.Δ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει λόγο αναιρέσεως, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' του ίδιου Κώδικα, πρέπει να αναφέρονται σ' αυτήν τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις και από τα οποία το δικαστήριο που την εξέδωσε συνήγαγε την ύπαρξη των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος για το οποίο καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος, τα αποδεικτικά μέσα γενικώς κατά το είδος τους, χωρίς να εκτίθεται τι προέκυψε χωριστά από το καθένα απ' αυτά, από τα οποία αποδείχθηκαν τα περιστατικά αυτά, και οι συλλογισμοί με βάση τους οποίους έγινε η υπαγωγή των περιστατικών αυτών στις εφαρμοσθείσες ουσιαστικές ποινικές διατάξεις. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό που αποτελούν ενιαίο σύνολο. Η επανάληψη στην αιτιολογία της απόφασης (σκεπτικό) του διατακτικού, καθ' εαυτή, δεν συνιστά ελλιπή αιτιολογία, ειδικότερα όταν το διατακτικό είναι λεπτομερές και εκτίθεται στο περιεχόμενό του με σαφήνεια και πληρότητα, τα πραγματικά περιστατικά που συνιστούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος για το οποίο εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση. Εξάλλου, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε' του Κ.Ποιν.Δ, λόγο αναιρέσεως της απόφασης αποτελεί και η εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διάταξης. Εσφαλμένη ερμηνεία τέτοιας διάταξης υπάρχει όταν το δικαστήριο αποδίδει σ' αυτή διαφορετική έννοια από εκείνη που πραγματικά έχει, ενώ εσφαλμένη εφαρμογή υφίσταται όχι μόνο όταν το δικαστήριο δεν υπήγαγε ορθώς τα πραγματικά περιστατικά, που δέχθηκε ότι αποδείχθηκαν, στη διάταξη την οποία εφάρμοσε αλλά και όταν η παραβίασή της γίνεται εκ πλαγίου, γιατί δεν αναφέρονται στην απόφαση με σαφήνεια, πληρότητα, και ορισμένο τρόπο τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν, κατά την κρίση του δικαστηρίου, από την ακροαματική διαδικασία, ή κατά την έκθεση αυτών υπάρχει αντίφαση, είτε στην ίδια αιτιολογία είτε μεταξύ της αιτιολογίας και του διατακτικού, ώστε να μη είναι εφικτός ο έλεγχος από τον Άρειο Πάγο για την ορθή ή όχι εφαρμογή του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νόμιμης βάσης. Στην προκείμενη περίπτωση, το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης (που δίκασε ως δευτεροβάθμιο δικαστήριο), ύστερα από εκτίμηση και αξιολόγηση των αναφερομένων κατ' είδος αποδεικτικών μέσων, δέχθηκε κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη κρίση του, όπως προκύπτει από το αιτιολογικό σε συνδυασμό με το διατακτικό της προσβαλλόμενης 3829/2006 απόφασή του, ότι αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά "Ο κατηγορούμενος στις ..... στα ..... έδωκε στον Δ1, Διοικητικό και Οικονομικό Διευθυντή του Νοσοκομείου Γιαννιτσών (υπάλληλο κατά την έννοια του άρθρου 13α' του ΠΚ, βλ. και υπ' αριθμ. .... απόσπασμα πρακτικού του Δ.Σ του Γ. Νοσοκ. Γιαννιτσών) το ποσό των 3.000 ευρώ σε μετρητά, προκειμένου ο τελευταίος να παραλείψει να αναφέρει στο Τμήμα Εμπορίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Πέλλας ότι ο κατηγορούμενος πώλησε στο Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Γιαννιτσών, ως αναδειχθείς προμηθευτής πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης υπερτιμολογημένο σε σχέση με την επικρατούσα μέση τιμή λιανικής πώλησης στην περιοχή, διαπίστωση στην οποία προέβη ο ως άνω υπάλληλος του Νοσοκομείου, κατά την υπογραφή των σχετικών ενταλμάτων πληρωμής, τα οποία υποχρεούται να θεωρεί διενεργώντας προληπτικό έλεγχο (άρθρ. 1 του Π.Δ/τος 471/1975 και 10 του Διατάγματος 496/1974). Η αναφορά του εν λόγω υπαλλήλου προς το Τμήμα Εμπορίου, αποτελούσε πέραν των άλλων και ενέργεια που ανάγονταν στον κύκλο των υπηρεσιακών του καθηκόντων, δεδομένου ότι ως οικονομικός Διευθυντής ευθύνεται για κάθε πράξη ή παράλειψη που θα επέφερε οικονομική ζημία στο Δημόσιο και ωφέλεια αντίστοιχα στον κατηγορούμενο, ο οποίος ήταν εν τοις πράγμασι ο διαχειριστής της επιχείρησης υγρών καυσίμων της μητέρας ......., επ' ονόματι της οποίας τυπικά λειτουργούσε και είχε αναδειχθεί προμηθεύτρια καυσίμων του Νοσοκομείου κατ' εκείνο το έτος (2002-2003) μετά από μειοδοτικό διαγωνισμό. Η ενέργεια του κατηγορουμένου απεκαλύφθη μετά από καταγγελία του άνω υπαλλήλου και του Διευθυντή του Νοσοκομείου προς την Αστυνομία, η οποία και οργάνωσε επιχείρηση συλλήψεως αυτού εν των πράττεσθαι, που εξελήχθη πράγματι στη σύλληψη του κατηγορουμένου. Ούτος πολλές φορές προέτρεπε τον άνω υπάλληλο να δεχθεί χρηματικό ποσό ως δώρο, με το επιχείρημα ότι "όλοι τα παίρνουν.....", με σκοπό να του επιτρέπει να κερδοσκοπεί παράνομα και μάλιστα εις βάρος του Νοσοκομείου, στο οποίο ο ρηθείς υπάλληλος ήταν υπεύθυνος να ελέγχει τις δαπάνες. Ο ισχυρισμός του κατηγορουμένου ότι το άνω ποσό το έδωκε στον ρηθέντα υπάλληλο ως δάνειο δεν απεδείχθη παντάπασι αληθής. Τούτο άλλωστε δεν ήταν και λογικό αφού ο άνω υπάλληλος είχε ενημερώσει τους προϊσταμένους του και την αστυνομία για την πρόθεση δωροδόκισης του κατηγορουμένου. Πρέπει, συνεπώς, να κηρυχθεί ένοχος". Κατ' ακολουθίαν του αιτιολογικού αυτού το Εφετείο κήρυξε ένοχο τον κατηγορούμενο για την πράξη της ενεργητικής δωροδοκίας με το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου βίου και του επέβαλε ποινή φυλάκισης δέκα πέντε (15) μηνών, την οποία ανέστειλε για τρία χρόνια. Με αυτά που δέχθηκε το τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης, διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του την απαιτούμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκθέτει σ' αυτήν με σαφήνεια πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία αποδείχθηκαν από τα μνημονευθέντα αποδεικτικά μέσα και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση της αξιόποινης πράξης της ενεργητικής δωροδοκίας, για την οποία καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος και ήδη αναιρεσείων, τα αποδεικτικά μέσα από τα οποία συνήγαγε τα περιστατικά αυτά καθώς και τους συλλογισμούς με βάση τους οποίους έκανε την υπαγωγή τους στις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 235 και 236 του ΠΚ που ορθώς εφάρμοσε και δεν παραβίασε ούτε εκ πλαγίου. Ειδικότερα, σε σχέση με τις προβαλλόμενες από τον αναιρεσείοντα αιτιάσεις στο σκεπτικό της προσβαλλόμενης απόφασης αναφέρεται ότι ο υπάλληλος του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου Γιαννιτσών Δ1 με την ιδιότητα του Διοικητικού και Οικονομικού Διευθυντή, ήταν αρμόδιος κατά νόμο (άρθρο 1 του Π.Δ/τος 471/1975) να θεωρεί, να υπογράφει τα εντάλματα πληρωμής και να διενεργεί έλεγχο για την τιμή πωλήσεως των ποσοτήτων πετρελαίου κίνηση και θέρμανσης που προμήθευε στο ως άνω Νοσοκομείο ο κατηγορούμενος, ως διαχειριστής της επιχείρησης υγρών καυσίμων της μητέρας του ...... και ότι ο κατηγορούμενος έδωσε στον πιο πάνω υπάλληλο το ποσό των 3.000 ευρώ σε μετρητά, προκειμένου να παραλείψει αυτός κατά παράβαση των καθηκόντων του να αναφέρει στο Τμήμα Εμπορίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Πέλλας, ότι ο κατηγορούμενος πώλησε στο άνω Νοσοκομείο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης υπερτιμολογημένο σε σχέση με την επικρατούσα μέση τιμή λιανικής πώλησης στην περιοχή, η αναφορά δε του εν λόγω υπαλλήλου προς το Τμήμα Εμπορίου αποτελούσε και ενέργεια που ανάγονταν στον κύκλο των υπηρεσιακών του καθηκόντων, αφού ως Οικονομικός Διευθυντής υπείχε ευθύνη για κάθε πράξη ή παράλειψη που θα επέφερε οικονομική ζημία στο Δημόσιο και ωφέλεια αντίστοιχα στον κατηγορούμενο. Εκτός από τα παραπάνω στοιχεία, δεν ήταν απαραίτητο για την επάρκεια της αιτιολογίας, να προσδιορίζεται "για ποιο λόγο η μέση τιμή λιανικής πώλησης πετρελαίου αποτελεί μέτρο κρίσεως και ποιο ήταν το μέγεθος της μέσης τιμής" να αναφέρεται "ο τρόπος υπολογισμού της, η υπηρεσία ή αρχή ή πρόσωπο που κάνει τον εν λόγω προσδιορισμό", να εκτίθεται "η διαφορά ανάμεσα στη μέση τιμή πωλήσεως και στην τιμή που έγινε η επίμαχη πώληση, το συνολικό ύψος στο οποίο ανέρχεται η υπέρβαση για όλο το επίμαχο χρονικό διάστημα και "αν τη σύμπτωση μέσης τιμής και τιμής πωλήσεως ελέγχει το Τμήμα Εμπορίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως ή μόνον ο Οικονομικός Διευθυντής του Νοσοκομείου". Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, οι συναφείς από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' και Ε' τρίτος και τέταρτος λόγοι αναιρέσεως περί ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης και περί εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής των προαναφερόμενων ουσιαστικών ποινικών διατάξεων, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Κατά τη διάταξη του άρθρου 171 παρ. 2 του Κ.Ποιν.Δ απόλυτη ακυρότητα, η οποία δημιουργεί τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' του ίδιου Κώδικα προβλεπόμενο λόγο αναιρέσεως, συνεπάγεται και η παράνομη παράσταση του πολιτικώς ενάγοντος στη διαδικασία του ακροατηρίου, Η παράσταση αυτή είναι παράνομη, όταν στο πρόσωπο εκείνου που δήλωσε ότι παρίσταται ως πολιτικώς ενάγων δεν συντρέχουν οι όροι της ενεργητικής νομιμοποιήσεώς του για την άσκηση πολιτικής αγωγής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 63 και 64 του Κ.Ποιν.Δ. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα άρθρα 63, 64, 69 του Κ.Ποιν.Δ, σε συνδυασμό προς τα άρθρα 914 και 932 του ΑΚ στην άσκηση της πολιτικής αγωγής για την επιδίκαση αποζημιώσεως ή χρηματικής ικανοποιήσεως, λόγω ηθικής βλάβης, νομιμοποιούνται μόνο όσοι έχουν ζημιωθεί αμέσως από το διωκόμενο έγκλημα. Εξάλλου, από τις διατάξεις των άρθρων 235 και 236 εδ. α' του ΠΚ προκύπτει ότι το προστατευόμενο από τις διατάξεις αυτές έννομο αγαθό είναι η σύννομη, καθαρή υγιής και ακέραιη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών, η οποία πλήσσεται όχι μόνο στην περίπτωση της παθητικής δωροδοκίας αλλά και της ενεργητικής, που προβλέπεται από το άρθρο 236α του ΠΚ, αφού και στην περίπτωση αυτή είναι άμεσος και προφανής ο κίνδυνος διαφθοράς του υπαλλήλου από τον δράστη της εγκληματικής πράξης της ενεργητικής δωροδοκίας και του κλονισμού της εμπιστοσύνης των πολιτών από τέτοιες πράξεις προς τη σύννομη και εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών του. Επομένως, το Ελληνικό Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, ως φορείς του έννομου αυτού αγαθού, είναι δυνατό να υποστούν ηθική βλάβη από το έγκλημα της ενεργητικής δωροδοκίας, που συνιστά αδικοπραξία κατά την έννοια των άρθρων 914 και 932 ΑΚ, που νομιμοποιεί αυτά να παραστούν ως αμέσως ζημιωθέντα για ηθική βλάβη κατά του δράστη της υπόσχεσης ή παροχής δώρου στον υπάλληλο για υπηρεσιακή ενέργεια που αντίκειται στα καθήκοντά του, όπως στην προκείμενη περίπτωση, είναι δε ζήτημα ουσίας, που δεν ασκεί επιρροή στη νομιμοποίησή τους, το αν πράγματι υπέστησαν σε κάθε περίπτωση ηθική βλάβη, πράγμα που ανήκει στην περί πραγμάτων κρίση του δικαστηρίου της ουσίας, που είναι αναιρετικά ανέλεγκτη. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 84 του Κ.Ποιν.Δ η δήλωση παραστάσεως πολιτικής αγωγής πρέπει να περιλαμβάνει συνοπτική έκθεση της υποθέσεως για την οποία δηλώνει η παράσταση και τους λόγους στους οποίους στηρίζεται αυτή δηλαδή, αν πρόκειται για υλική ζημία ή χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Στη δήλωση του εκπροσώπου του Ν.Π.Δ.Δ., όταν το τελευταίο παρίσταται ως πολιτικώς ενάγον, δεν είναι αναγκαίο να εξειδικεύεται η βλάβη, γιατί αυτή αναφέρεται στον ανωτέρω κλονισμό της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη σύννομη και εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών του. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω η παράσταση στην προκείμενη περίπτωση ενώπιον του εκδόσαντος την προσβαλλόμενη απόφαση Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης ως πολιτικώς ενάγοντος του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία "Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών" για το ποσό των δέκα πέντε (15) ευρώ για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης που υπέστη από τη σε βάρος του τελεσθείσα από τον κατηγορούμενο αξιόποινη πράξη της ενεργητικής δωροδοκίας, υπήρξε νόμιμη και ορθώς, επομένως, αυτή επιτράπηκε, δεν ήταν δε αναγκαίο για το ορισμένο αυτής να γίνει ιδιαίτερη εξειδίκευση της προβαλλόμενης ηθικής βλάβης, γιατί είναι φανερό ότι αυτή αναφέρεται στον κλονισμό της εμπιστοσύνης, των πολιτών στην σύννομη, καθαρή, υγιή και ακέραιη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών αυτού (Νοσοκομείου). Επομένως, ο αντίθετος πρώτος λόγος αναίρεσης της κρινόμενης αίτησης από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' σε συνδυασμό με το άρθρο 171 παρ. 2 του Κ.Ποιν.Δ πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Από τις διατάξεις των άρθρων 329, 331, 333 παρ. 2, 358, 364 και 369 του Κ.Ποιν.Δ σε συνδυασμό με εκείνη του άρθρου 171 παρ. 1 στοιχ. δ' του ίδιου Κώδικα, προκύπτει ότι η λήψη υπόψη από το δικαστήριο της ουσίας, για το σχηματισμό της κρίσης του σε σχέση με την ενοχή του κατηγορουμένου, εγγράφων που δεν είναι βεβαία η ανάγνωσή τους, επιφέρει απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας, εκ της οποίας ιδρύεται ο λόγος αναιρέσεως εκ του άρθρου 510 παρ. 1 περ. Α' του Κ.Ποιν.Δ, γιατί στερείται έτσι ο κατηγορούμενος της δυνατότητας να εκθέσει τις απόψεις του και να προβεί σε παρατηρήσεις σχετικές με το αποδεικτικό αυτό μέσο. Το περιεχόμενο του ε4γγράφου, δεν είναι αναγκαίο να αναφέρεται στα πρακτικά της απόφασης, όπως δεν είναι αναγκαίο να αναφέρεται ο συντάκτης του εγγράφου και η χρονολογία του. Είναι όμως αναγκαίο να αναφέρονται τα στοιχεία από τα οποία προσδιορίζεται με επάρκεια η ταυτότητά του, έτσι ώστε να μη καταλείπεται αμφιβολία για το ποιο έγγραφο της δικογραφίας αναγνώσθηκε. Τα στοιχεία δε αυτά, δεν συμπίπτουν πάντοτε με τα στοιχεία του πλήρους τίτλου του εγγράφου. Ο προσδιορισμός, δηλαδή, της ταυτότητας του εγγράφου, είναι αναγκαίος μόνο για τη δημιουργία βεβαιότητας, ότι το έγγραφο αυτό και όχι κάποιο άλλο αναγνώσθηκε στη συγκεκριμένη δίκη και έτσι δόθηκε η δυνατότητα στον κατηγορούμενο, να εκθέσει (κατά το άρθρο 358 του Κ.Ποιν.Δ) τις απόψεις του και να κάνει τις παρατηρήσεις του, ως προς το περιεχόμενό του. Διαφορετικά, αν δηλαδή η ταυτότητα του εγγράφου δεν προσδιορίζεται με επάρκεια υπάρχει η ίδια απόλυτη ακυρότητα. Στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από το σκεπτικό της προσβαλλόμενης απόφασης το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης στήριξε την κρίση του για την ενοχή του κατηγορουμένου, μεταξύ των άλλων αποδεικτικών μέσων και στα έγγραφα, τα οποία αναγνώσθηκαν και αναφέρονται στα πρακτικά, μεταξύ των οποίων, προσδιοριζόμενα κατ' αύξοντα αριθμό, περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα: "1) Υπ' αρ...... έγγραφο Γ.Ν. Νοσοκομείου Γιαννιτσών, 2)Η από ..... (ώρα 11.35) έκθεση σωματικής έρευνας, 3)Η από .... έκθεση έρευνας αυτοκινήτου, 4)Η από ..... (ώρα 12.00' έκθεση σωματικής έρευνας .........13)Διατάξεις κανονισμού Διαχείρησης Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων.......15)Τιμολόγια πώλησης καυσίμων (Νο ...., ...., ...., ...., ...., ....) και πιστωτικά τιμολόγια (Νο ..... και ......).......18)Από .... υπεύθυνη δήλωση ..... και 11 αποδείξεις λιανικής πώλησης πετρελαίου ......).....22)Πέντε (5) συγκριτικοί πίνακες του Τμήματος Εμπορίου περί τιμών πώλησης υγρών καυσίμων στο Ν. Πέλλας (μηνών Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 2002 και Ιανουαρίου 2003), 23)Πέντε (5) τιμολόγια πώλησης καυσίμων προς Νοσοκομείο Έδεσσας (σύγκριση τιμών πώλησης)......και 29)Το υπ' αριθμ. ..... Γραμμάτιο του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων Γιαννιτσών.....". Με την πιο πάνω αναφορά των εγγράφων αυτών, και της αριθμήσεώς τους, εφόσον μάλιστα, εν προκύπτει ότι στη δικογραφία υπήρχαν και άλλα έγγραφα, φέροντα μάλιστα τον ίδιο τίτλο, αριθμό και ημερομηνία με αυτά με διαφορετικό περιεχόμενο, επαρκώς προσδιορίζεται η ταυτότητά τους και δεν ήταν αναγκαία ειδικότερη αναφορά πρόσθετων στοιχείων για τον προσδιορισμό τους, αφού ειδικότερα με την ανάγνωση του κειμένου τους, κατέστησαν γνωστά και κατά το περιεχόμενό τους στον αναιρεσείοντα, οπότε αυτός είχε πλήρη δυνατότητα να προβεί σε δηλώσεις εξηγήσεις και παρατηρήσεις, αναφορικά με το περιεχόμενο καθενός από τα έγγραφα αυτά, γεγονός που δεν εξαρτήθηκε από τον τρόπο προσδιορισμού τους στα πρακτικά της δίκης. Ως εκ τούτου, το Εφετείο ορθώς έλαβε υπόψη του τα ως άνω αριθμούμενα έγγραφα. Επομένως, ο δεύτερος από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' του Κ.Ποιν.Δ λόγος αναίρεσης της αίτησης, με τον οποίο προβάλλεται η πλημμέλεια της κατά το άρθρο 171 παρ. 1 στοιχ. δ' Κ.Ποιν.Δ απόλυτης ακυρότητας κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο με την αιτίαση ότι το Εφετείο προς στήριξη της περί ενοχής του αναιρεσείοντος κρίσης του έλαβε υπόψη του τα πιο πάνω αριθμούμενα έγγραφα που αναγνώσθηκαν, χωρίς να προσδιορίζεται η ταυτότητά τους, με αποτέλεσμα να στερηθεί αυτός της δυνατότητας να προβεί σε δηλώσεις, εξηγήσεις και παρατηρήσεις αναφορικά με το περιεχόμενό τους, είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί. Μετά από αυτά, αφού δεν υπάρχει άλλος λόγος αναιρέσεως προς εξέταση, πρέπει, να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως στο σύνολό της και να καταδικαστεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ. 1 Κ.Ποιν.Δ) καθώς και στη δικαστική δαπάνη του παραστάντος νομίμως ως πολιτικώς ενάγοντος Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία "Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών"" (άρθρ. 176 και 183 Κ.Ποιν.Δ) περιοριζόμενη, όπως στο διατακτικό, σύμφωνα με το άρθρο παρ. 1 του ν. 3693/1957 όπως ισχύει.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 17 Μαρτίου 2006 αίτηση του ....... για αναίρεση της υπ' αριθμ. 3829/2005 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης. Και
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα, που ανέρχονται σε διακόσια είκοσι (220) ευρώ, καθώς και στη δικαστική δαπάνη του παραστάντος πολιτικώς ενάγοντος Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου, με την επωνυμία "Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών" την οποία προσδιορίζει στο ποσό των διακοσίων ενενήντα (290) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 2 Αυγούστου 2007.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 7 Ιανουαρίου 2008.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ