Θέμα
Νόμου εφαρμογή και ερμηνεία, Υπέρβαση εξουσίας, Εισαγγελέας Αρείου Πάγου, Τραπεζική επιταγή, Έγκληση.
Περίληψη:
Τραπεζική επιταγή. Η εταιρία που οπισθογράφησε την επιταγή στην Τράπεζα με τη ρήτρα αξία σε πίστωση λογαριασμού, που τηρούσε σ’ αυτή, (η οποία έχει την έννοια της κατά πληρεξουσιότητα μεταβιβάσεως της επιταγής, χωρίς μεταβιβαστικά αποτελέσματα), παρέμεινε κυρία και τελευταία κομίστρια της επιταγής αυτής, δικαιουμένη σε υποβολή εγκλήσεως για παράβαση του άρθρου 79 του Ν. 5960/1933. Το Δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση και έπαυσε οριστικά την ποινική δίωξη του κατηγορουμένου με την αιτιολογία ότι δικαιούχος υποβολής εγκλήσεως είναι η Τράπεζα και όχι η εγκαλούσα υπέπεσε στην πλημμέλεια της εσφαλμένη ερμηνείας και εφαρμογής των άρθρων 118 Π.Κ. και 79 του Ν. 5960/1933, ενώ υπερέβη αρνητικώς την εξουσία του, κατά τους βάσιμους λόγους αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε΄ και Η΄ του Κ.Π.Δ. του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Αναιρεί και παραπέμπει.
Αριθμός 411/2007
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη Προεδρεύων Αρεοπαγίτη, ως αρχαιότερο μέλος της συνθέσεως, (κωλυομένου του Αντιπροέδρου Ηρακλή Κωνσταντινίδη), Ελευθέριο Νικολόπουλο, Αναστάσιο Λιανό, Βιολέττα Κυτέα και Ελευθέριο Μάλλιο-Εισηγητή, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 14 Δεκεμβρίου 2007, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παναγιώτη Θάνου (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέως Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, περί αναιρέσεως της 1262/2007 αποφάσεως του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου. Με κατηγορούμενη την Χ1, που δεν παρέστη και πολιτικώς ενάγουσα την Ομόρρυθμη Εμπορική Εταιρεία με την επωνυμία "..........Ο.Ε.", που εδρεύει στο ........... και εκπροσωπείται νόμιμα και που στο ακροατήριο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Χρήστο Νικολακόπουλο.
Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητεί τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην με αριθμό και ημερομηνία 19/12 Απριλίου 2007 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον της Γραμματέως του Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου Αγγελικής Ανυφαντή και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 632/07.
Αφού άκουσε Τον Αντεισαγγελέα, που ζήτησε να γίνει δεκτή η έκθεση αναίρεσης και τον πληρεξούσιο δικηγόρο της πολιτικώς ενάγουσας, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 505 παρ. 2του ΚΠΔ, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί να ζητήσει την αναίρεση οποιασδήποτε αποφάσεως μέσα στην προθεσμία του άρθρου 479 παρ. 2 του ίδιου Κώδικα, δηλαδή μέσα σε τριάντα ημέρες από την καταχώρηση της απόφασης καθαρογραμμένης στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 473 παρ.3του ΚΠΔ.
Από τις διατάξεις του άρθρου 79 του ν.5960/1933 "περί επιταγής", όπως προστέθηκε με το άρθρο 4 παρ. 1 εδ. α του Ν. 2408/1996, που άρχισε να ισχύει από 4-6-1996, (άρθρο 7 του ως άνω νόμου), η ποινική δίωξη για έκδοση ακάλυπτης επιταγής, ασκείται μόνο κατόπιν εγκλήσεως του κομιστή της επιταγής, ο οποίος δεν πληρώθηκε. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει, ότι δικαίωμα εγκλήσεως, για έκδοση ακάλυπτης επιταγής έχει ο αμέσως από την αξιόποινη πράξη παθών. Τέτοιος δε κατά τα άρθρα 19, 20, 40, 42, 44 και 46 του Ν.5960/1933 είναι οποιοσδήποτε κομιστής της επιταγής, δηλαδή όχι μόνον ο τελευταίος κομιστής, ο οποίος εμφάνισε στην πληρώτρια τράπεζα τη μη πληρωθείσα επιταγή, αλλά και ο οπισθογράφος ο οποίος κατέστη κομιστής , πληρώνων αναγωγικώς την επιταγή μετά την εμφάνισή της (Ολ.ΑΠ 29/2007). Εξάλλου, από τη διάταξη του άρθρου 23 του ν.5960/1993, σύμφωνα με την οποία "οσάκις η οπισθογράφησις περιέχει την μνείαν "αξία εις κάλυψιν" "προς είσπραξιν", "κατά πληρεξουσιότητα", ή πάσαν άλλην μνείαν ενέχουσαν απλήν εντολήν, ο κομιστής δύναται να ασκήσει πάντα τα εκ της επιταγής απορρέοντα δικαιώματα, αλλά δεν δύναται να οπισθογραφήσει αυτήν ειμή λόγω πληρεξουσιότητος", συνάγεται ότι η λόγω πληρεξουσιότητας οπισθογράφηση, (όπως είναι η περιέχουσα τη ρήτρα αξία προς είσπραξη), δεν επάγεται μεταβιβαστικά ή εγγυητικά αποτελέσματα. Ούτε η κυριότητα της επιταγής μεταβιβάζεται, ούτε ο οπισθογράφος ευθύνεται. Απλώς ο δυνάμει οπισθογραφήσεως λόγω πληρεξουσιότητας κομιστής μπορεί να ασκήσει τα από την επιταγή απορρέοντα δικαιώματα επ' ονόματι και για λογαριασμό του οπισθογράφου, ο οποίος παραμένει τελευταίος νόμιμος κομιστής της επιταγής και συνεπώς αυτός δικαιούται να υποβάλει την έγκληση. Στην προκειμένη περίπτωση, από τα έγγραφα της δικογραφίας, που παραδεκτά επισκοπούνται από τον Άρειο Πάγο για την έρευνα της βασιμότητας του λόγου αναιρέσεως, προκύπτει ότι η κατηγορουμένη Χ1, υπό την ιδιότητά της ως ομόρρυθμης εταίρου, νόμιμης εκπροσώπου και διαχειρίστριας της εδρεύουσας στο ....... Κρήτης ετερρόρυθμης εταιρείας με την επωνυμία .......... ΕΕ, εξέδωσε στο ........., στις 9-9-2004, τη με αριθμό ........ επιταγή της ΠΑΓΚΡΗΤΙΑΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ, επί του τηρουμένου στην ανωτέρω τράπεζα λογαριασμού της εταιρίας με αριθμό ............, ποσού28.500 ευρώ, σε διαταγή της εγκαλούσας ομόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία ........... ΟΕ, η οποία εδρεύει στην ........... Η τελευταία οπισθογράφησε την ανωτέρω επιταγή στην ALPHA BANK, με τη ρήτρα αξία σε πίστωση λογαριασμού, που τηρούσε η εγκαλούσα στην εν λόγω τράπεζα, η οποία έχει την έννοια της κατά πληρεξουσιότητα μεταβιβάσεως της επίμαχης επιταγής, χωρίς μεταβιβαστικά και εγγυητικά αποτελέσματα. Στις 14-9-2004 η εν λόγω επιταγή κομίστηκε προς συμψηφισμό, σε συμψηφιστικό γραφείο, πλην όμως, όταν εμφανίστηκε στην πληρώτρια τράπεζα στις 15-9-2004, δεν πληρώθηκε, γιατί δεν υπήρχαν στην τελευταία αντίστοιχα διαθέσιμα κεφάλαια. Με βάση τα προεκτεθέντα η εταιρία ........ ΟΕ παρέμεινε κυρία και τελευταία κομίστρια τις επιταγής αυτής, δικαιούμενη σε υποβολή εγκλήσεως κατά της κατηγορουμένης για παράβαση του άρθρου 79 του ν.5960/1933. Επομένως το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου, που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, και έπαυσε οριστικά την ποινική δίωξη της κατηγορουμένης, με την αιτιολογία ότι δικαιούχος υποβολής εγκλήσεως είναι η ως άνω τράπεζα και όχι η εγκαλούσα υπέπεσε στην πλημμέλεια της εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής των άρθρων 118 του ΠΚ και 79 του Ν. 5960/1933, ενώ υπερέβη αρνητικώς την εξουσία του. Επομένως, είναι βάσιμοι οι από το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Ε και Η του ΚΠΔ λόγοι της κρινόμενης αιτήσεως αναιρέσεως του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, δεδομένου ότι είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλο δικαστή.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δέχεται την υπ' αριθμ.19/12-4-2007 αίτηση αναιρέσεως του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Αναιρεί τη 1262/2007 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου.
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο που θα συγκροτηθεί από άλλο δικαστή.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 8 Φεβρουαρίου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 21 Φεβρουαρίου 2008.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ