Θέμα
Προσύμφωνο.
Περίληψη:
Ο λόγος αναίρεσης εκ του άρθρου 559 αρ. 1 Κ.Πολ.Δ. δυνατόν να φέρεται ότι πλήττει την προσβαλλόμενη απόφαση γιατί παραβίασε κανόνα δικαίου αλλά στην πραγματικότητα να πλήττει την απόφαση κατά την εκτίμηση των αποδείξεων, οπότε είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος.
Αριθμός 619/2013
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Γ' Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Βασίλειο Φούκα, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (λόγω μη υπάρξεως Αντιπροέδρου στο Τμήμα), Δημήτριο Μαζαράκη, Νικόλαο Μπιχάκη, Ερωτόκριτο Καλούδη και Μαρία Βαρελά, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 6 Φεβρουαρίου 2013, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Της αναιρεσείουσας: Ε. Β. του Κ., κατοίκου ..., που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Αθανάσιο Κανελλόπουλο.
Του αναιρεσιβλήτου: Β. Κ. του Ν., κατοίκου ..., που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Ιωάννη Λοιδώρη.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 10/6/1991 αγωγή της ήδη αναιρεσείουσας, που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 8282/1991 του ιδίου Δικαστηρίου που παρέπεμψε την υπόθεση στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Λιβαδειάς, 14/1993 μη οριστική, 137/1998 μη οριστική, 101/2008 οριστική του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς και 35/2008 του Εφετείου Λαμίας (Μεταβατική Έδρα Λιβαδειάς). Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί η αναιρεσείουσα με την από 12/11/2008 αίτησή της.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Η Εισηγήτρια Αρεοπαγίτης Μαρία Βαρελά ανέγνωσε την από 2/12/2010 έκθεση του κωλυομένου να μετάσχει στη σύνθεση Αρεοπαγίτη Κωνσταντίνου Τσόλα, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης.
Ο πληρεξούσιος της αναιρεσείουσας ζήτησε την παραδοχή της αίτησης, ο πληρεξούσιος του αναιρεσίβλητου την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου του στη δικαστική δαπάνη του.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του αρθρ. 559 αριθ. 1 του ΚΠολΔ αναίρεση επιτρέπεται μόνο αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται, αν δεν εφαρμοστεί, ενώ συνέτρεχαν οι πραγματικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή του, ή αν εφαρμοστεί, ενώ δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αυτές, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα, η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία, είτε με κακή εφαρμογή, δηλαδή με εσφαλμένη υπαγωγή (ΟλΑΠ 7/2006). Εξάλλου, ο ίδιος λόγος αναίρεσης, είναι δυνατό να φέρεται ότι πλήττει την προσβαλλόμενη απόφαση γιατί παραβίασε κανόνα δικαίου, αλλά στην πραγματικότητα να πλήττει την απόφαση κατά την εκτίμηση των αποδείξεων, υπό το πρόσχημα ότι κατά την εκτίμηση αυτή παραβιάστηκε κανόνας δικαίου οπότε ο λόγος αναίρεσης θα απορριφθεί ως απαράδεκτος, διότι πλήττει την ανέλεγκτη από τον Άρειο Πάγο εκτίμηση των αποδείξεων (άρθρ 561 παρ.1 ΚΠολΔ, ΑΠ 2095/2009).
Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο, με την προσβαλλομένη απόφασή του, έκρινε, μετά από την εκτίμηση των αποδείξεων, ότι είναι απορριπτέα, ως ουσιαστικά αβάσιμη, η από 10-6-1991 αγωγή της αναιρεσείουσας με την οποία ζητούσε να αναγνωριστεί: Α) η ακυρότητα της συμβάσεως πωλήσεως προς τον εναγόμενο του ανήκοντος στην κυριότητά της ποσοστού 50% εξ αδιαιρέτου του περιγραφομένου ακινήτου, η οποία καταρτίστηκε με αυτοσύμβαση δυνάμει του αναφερομένου συμβολαίου για το λόγο ότι ο τελευταίος προχώρησε στην κατάρτιση της σύμβασης πώλησης, χωρίς προηγουμένως να τηρήσει τις υποχρεώσεις του που συμφωνήθηκαν με το από 15-5-1987 ιδιωτικό συμφωνητικό και το .../1987 προσύμφωνο πωλήσεως ακινήτου της συμβολαιογράφου Αθηνών Ζαφείρας Σιμοπούλου-Ανδρέου και συγκεκριμένα: 1) χωρίς να ειδοποιηθεί, έστω και προφορικά, αυτή (ενάγουσα) να παραστεί στην κατάρτιση (δι' αυτοσυμβάσεως) του οριστικού συμβολαίου, 2) χωρίς να της έχει καταβληθεί το εκ δραχμών 3.000.000 μέρος του τιμήματος πωλήσεως του εξ αδιαιρέτου ποσοστού της επί του επιδίκου ακινήτου, 3) χωρίς ο αντίδικός της να έχει εξοφλήσει το από 6.000.000 δραχμές ενυπόθηκο δάνειο της ΕΤΒΑ προς αυτήν για την ανέγερση ξενώνα επί του επιδίκου και 4) χωρίς να υπάρξει συναίνεση της δανείστριας. τράπεζας για τη μεταβίβαση του ακινήτου. Β) ότι οι περιεχόμενες στα ανωτέρω από 15-5-1987 ιδιωτικό συμφωνητικό και .../1987 προσύμφωνο συμβόλαιο συμφωνίες, λύθηκαν λόγω υπαναχωρήσεως αυτής (ενάγουσας), λόγω της υπερημερίας του εναγομένου προς εκπλήρωση της οφειλομένης από αυτόν παροχής, και Γ) επικουρικώς, σε περίπτωση απορρίψεως των ως άνω δύο πρώτων αιτημάτων, (η ενάγουσα) ζήτησε να αναγνωρισθεί ότι η περιεχόμενη στο .../1987 οριστικό συμβόλαιο σύμβαση πώλησης λύθηκε, λόγω υπαναχωρήσεώς της και ότι ο εναγόμενος υποχρεούται να της αναμεταβιβάσει το 50% εξ αδιαιρέτου του επίδικου ακινήτου. Με το μοναδικό λόγο αναίρεσης, από τον αριθ. 1 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, προβάλλεται, ότι το Εφετείο "εσφαλμένα έκρινε ότι, δήθεν, ο εφεσίβλητος προέβη σε πρόωρη εξόφληση όλων των χρεών μας προς τη δανείστρια τράπεζα ΕΤΒΑ, αφού από τα παραπάνω έγγραφα αποδεικνύεται ότι η οριστική εξόφληση όλων των χρεών έγινε το έτος 2004 και ότι μέχρι την ημερομηνία υπογραφής του οριστικού συμβολαίου, ήτοι μέχρι την 25-06-1987, όταν προέβη στην κατάρτιση του υπ' αριθμ. .../25-06-1987 οριστικού συμβολαίου του συμβολαιογράφου Αθηνών Κων/νου Δημητρίου Υφαντή, ο εφεσίβλητος κανένα ποσό δεν είχε καταβάλει στη δανείστρια τράπεζα, αλλά κατέβαλε το ποσό των χρεών μας 14 χρόνια μετά, ήτοι την 01-02-2000 και 01-07-2001. Ότι όλοι οι ανωτέρω λόγοι της έφεσής μου ήταν νόμιμοι και αποδεικνύονταν και από την προσαγωγή στο Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, της υπ' αριθμ .../28-01-2000 βεβαιώσεως της δανείστριας τράπεζας ΕΤΒΑ ΒΑΝΚ, σύμφωνα με την οποία τα χρέη της επιχείρησης μας εξοφλήθηκαν την 01-01-2000 και 01-07-2001 και όχι μέχρι την 25-06-1987 (ημερομηνία υπογραφής του οριστικού συμβολαίου δια αυτοσυμβάσεως). Ότι από τα προσαγόμενα στο Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο: 1) από 04-07-1996 συμφωνητικό ρυθμίσεως χρεών μεταξύ της ΕΤΒΑ και του εφεσίβλητου, 2) την από 23-10-1992 επιταγή προς πληρωμή της ΕΤΒΑ ΑΕ, η οποία επιδόθηκε σε εμένα την 05-11-1992, αποδεικνυόταν ότι ο εφεσίβλητος έναντι του συνόλου των δανειακών μας υποχρεώσεων δεν είχε καταβάλει κανένα ποσό στη δανείστρια τράπεζα, αντίθετα συνέχιζε μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία να εκταμιεύει χρήματα από την ανωτέρω τράπεζα, παρά το γεγονός ότι η δανείστρια τράπεζα είχε αρχίσει σε βάρος μου για την είσπραξη των χρεών αυτών αναγκαστική εκτέλεση με την επίδοση σε εμένα της από 23-10-1992 επιταγής προς πληρωμή. Ότι απ' όλα τα παραπάνω έγγραφα που προσήχθησαν και στην πρωτόδικη δίκη αλλά και τις μαρτυρικές καταθέσεις αποδεικνυόταν ότι ο αναιρεσίβλητος μέχρι την ημέρα της υπογραφής του υπ' αριθμ. .../25-6-1987 οριστικού συμβολαίου του συμβολαιογράφου Αθηνών Κων/νου Δ. Υφαντή δεν είχε εξοφλήσει τα ανωτέρω ενυπόθηκα δάνεια μας προς την ΕΤΒΑ Α.Ε, τα οποία οφείλονταν στο ακέραιο (άληκτο κεφάλαιο και τόκοι) κατά παράβαση των όρων του υπ' αριθμ. .../15-5-1987 προσυμφώνου της συμβολαιογράφου Αθηνών Ζαφείρας συζ. Γερ. Σιμοπούλου. Η πληττόμενη απόφαση του Εφετείου Λαμίας ψευδώς ερμήνευσε το νόμο και συγκεκριμένα τη διάταξη του άρθρου 229 επ. Α.Κ., με το να απορρίψει τους ανωτέρω ισχυρισμούς μου που προβλήθηκαν με τους ανωτέρω 2° ,3° ,4° και 5° λόγους της έφεσής μου και να δεχθεί ότι ο αναιρεσίβλητος: 1) δεν απέστη κατά την κατάρτιση της οριστικής συμβάσεως των συνομολογηθέντων όρων του προσυμφώνου ως μη υποχρεούμενος βάση των εγγράφων αυτών (προσυμφώνου και ιδιωτικού συμφωνητικού) προ της καταρτίσεως της οριστικής συμβάσεως να εκπληρώσει την εξ' αυτών αναληφθείσα περί εξοφλήσεως του χρέους μου υποχρέωσή του, 2) ότι εγώ υπό την ιδιότητά μου ως πωλήτρια, σύμφωνα με τη σχετική διάταξη του άρθρου 531 του Α.Κ. σε συνδυασμό με τη διάταξη του άρθρου 1033 Α.Κ., ως μεταβιβάσασα την κυριότητα του επιδίκου ποσοστού μου στον αναιρεσίβλητο και πιστώσασα το τίμημα, εστερήθην του εκ της συμβάσεως πωλήσεως δικαιώματός μου να υπαναχωρήσω από την επίδικη σύμβαση πωλήσεως, ενώ έδει να κρίνει σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 229 επ. του Α.Κ. ότι ο αναιρεσίβλητος ως αντιπρόσωπός μου ενήργησε καθ' υπέρβαση των ορίων της πληρεξουσιότητας κατά την σύναψη της αυτοσυμβάσεως, που του είχα επιτρέψει (άρθρο 235 Α.Κ.), εφόσον εγώ υπό την ιδιότητά μου ως αντιπροσωπευόμενος πληρεξουσιοδότης του δεν ενέκρινα την αυτοσύμβαση αυτή αλλά την απέκρουσα και ως εκ τούτου η τελευταία έναντί μου είναι άκυρη (ανίσχυρη)". Ο λόγος αυτός της αναίρεσης, εκτιμώμενος στο σύνολό του, είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος, αφού η αναιρεσείουσα, υπό την επίκληση των προαναφερομένων πλημμελειών εκ του άρθρου 559 αριθ.1 του ΚΠολΔ, πλήττει αποκλειστικά την εκτίμηση από το Δικαστήριο της ουσίας πραγματικών γεγονότων, η οποία (εκτίμηση) δεν υπόκειται, όπως προεκτέθηκε στην νομική σκέψη που αναφέρθηκε στην αρχή, στον έλεγχο του Αρείου Πάγου. Υπό την εκτίμηση δε ότι με το μέρος αυτό του ίδιου λόγου προβάλλεται πράγματι εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή της μνημονευόμενης στο αναιρετήριο ουσιαστικού δικαίου διάταξης του άρθρου 229 ΑΚ, ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αόριστος, αφού δεν εκτίθεται στο αναιρετήριο το σφάλμα που αποδίδεται ως προς την ερμηνεία ή εφαρμογή της διάταξης αυτής και ειδικότερα δεν εκτίθεται ποίο νόημα, διαφορετικό από εκείνο το οποίο αυτή έχει, προσέδωσε στην εν λόγω διάταξη το Εφετείο, ή ποίο στοιχείο, αναγκαίο για την εφαρμογή της έλλειπε και παρά ταύτα το Εφετείο προέβη στην εφαρμογή της, παραλείπεται δε εντελώς η παράθεση των σχετικών πραγματικών παραδοχών του Εφετείου, παρότι η υπόθεση κρίθηκε κατ' ουσίαν και από την παράλειψη αυτή, σε συνδυασμό με τη γενική αιτίαση για παραβίαση του άρθρου 229 του ΑΚ, δεν μπορεί να διαπιστωθεί ποία είναι η συγκεκριμένη πλημμέλεια που αποδίδει η αναιρεσείουσα στην προσβαλλόμενη απόφαση και τι ακριβώς ζητεί αυτή να ελεγχθεί από τον Άρειο Πάγο, για να κριθεί εάν παραβιάσθηκε ή όχι η διάταξη αυτή.-
Επομένως πρέπει να απορριφθεί η ένδικη αίτηση αναιρέσεως και να καταδικασθεί η αναιρεσείουσα ως ηττωμένη διάδικος, κατά το νόμιμο αίτημα του αναιρεσιβλήτου στη δικαστική δαπάνη αυτού (άρθρα 183 και 176 ΚΠολΔ) όπως ορίζεται στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 12-11-2008 αίτηση της Ε. Β. περί αναιρέσεως της υπ' αριθμ. 35/2008 απόφασης του Εφετείου Λαμίας.
Καταδικάζει την αναιρεσείουσα στη δικαστική δαπάνη του αναιρεσιβλήτου την οποία ορίζει σε δύο χιλιάδες επτακόσια (2.700) Ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 5 Μαρτίου 2013.
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 8 Απριλίου 2013.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ