Θέμα
Αναιρέσεως παραδοχή, Βούλευμα παραπεμπτικό.
Περίληψη:
Βάσιμος ο από το άρθρο 510 τταρ.1 στοιχ. Δ' του ΚΠΔ λόγος αναιρέσεως της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου.
Αριθμός 668/2015
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ’ Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Παναγιώτη Ρουμπή, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνο Φράγκο - Εισηγητή, Ιωάννη Γιαννακόπουλο, Βασίλειο Καπελούζο και Πάνο Πετρόπουλο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 20 Μαΐου 2015, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργίου Μπόμπολη (γιατί κωλύεται η Εισαγγελέας) και του Γραμματέα Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, περί αναιρέσεως της 182/2014 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Θράκης. Με κατηγορούμενο τον S. S. του F., κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Θεοχάρη Δαλακούρα και συγκατηγορούμενο τον E. του M.
Το Τριμελές Εφετείο Θράκης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ’ αυτή, και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητά τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην με ημερομηνία 27 Φεβρουαρίου 2015 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον του Γραμματέως του Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου Γεωργίου Σωφρονιάδη και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 255/2015.
Αφού άκουσε
Τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η έκθεση αναίρεσης και τον πληρεξούσιο δικηγόρο του κατηγορουμένου, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 505 παρ.2 του ΚΠΔ, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί να ζητήσει την αναίρεση οποιασδήποτε αποφάσεως μέσα στην προθεσμία του άρθρου 479 παρ.2, δηλαδή μέσα σε τριάντα ημέρες από την καταχώρηση της αποφάσεως καθαρογραμμένης στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 473 παρ.3 του ΚΠΔ. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου δικαιούται να ασκεί αναίρεση κατά πάσης αποφάσεως, αθωωτικής ή καταδικαστικής, οποιουδήποτε ποινικού δικαστηρίου και για όλους τους λόγους του άρθρου 510 παρ.1 ΚΠΔ, μεταξύ των οποίων και η έλλειψη της από τα άρθρα 93 παρ.3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Ειδικά προκειμένου για αθωωτική απόφαση ενόψει του τεκμηρίου αθωότητας, που θεσπίζεται και από τη διάταξη του άρθρου 6 παρ.2 της ΕΣΔΑ (ν.δ. 53/1974), τέτοια έλλειψη αιτιολογίας που ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Δ’ του ΚΠΔ λόγο αναιρέσεως, συντρέχει όταν δεν εκτίθενται στην απόφαση με σαφήνεια και πληρότητα τα αναγκαία πραγματικά περιστατικά της αξιόποινης πράξεως και οι λόγοι από τους οποίους το δικαστήριο της ουσίας αδυνατεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο κατηγορούμενος πραγμάτωσε την αντικειμενική ή υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος που του αποδίδεται. Έλλειψη δε της απαιτούμενης ως άνω ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της αθωωτικής αποφάσεως υπάρχει, όταν δεν εκτίθενται σε αυτήν τα πραγματικά περιστατικά, που αποδείχτηκαν από την ακροαματική διαδικασία και θεμελιώνουν την ανυπαρξία των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις από τις οποίες προέκυψαν τα περιστατικά αυτά και οι νομικοί συλλογισμοί με τους οποίους το δικαστήριο της ουσίας κατέληξε σε απαλλακτική για τον κατηγορούμενο κρίση. Ακόμη, έλλειψη τέτοιας αιτιολογίας υπάρχει και όταν από τη στάθμιση του όλου περιεχομένου του σκεπτικού της αποφάσεως δεν συνάγεται με τρόπο αναμφισβήτητο ότι το δικαστήριο έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε, προκειμένου να καταλήξει στην κρίση του, όλα ανεξαιρέτως τα αποδεικτικά μέσα. Εξάλλου, η αιτιολογία δεν δύναται να είναι επιλεκτική, να στηρίζεται δηλαδή σε ορισμένα πραγματικά δεδομένα της της ακροαματικής διαδικασίας, χωρίς να συνεκτιμά άλλα, που εισφέρθηκαν σ’ αυτή, γιατί τότε δημιουργούνται λογικά κενά και δεν είναι μια τέτοια αιτιολογία ειδική και εμπεριστατωμένη. Η υποχρέωση για συγκριτική στάθμιση και αξιολογική συσχέτιση του περιεχομένου όλων των αποδεικτικών μέσων επιβάλλεται από τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 177 παρ. 1 και 178 του ΚΠΔ. Βεβαίως, το αποτέλεσμα του συσχετισμού, της συνεκτίμησης, της συγκριτικής στάθμισης και της συναξιολόγησης των αποδεικτικών μέσων, δηλαδή από ποίο αποδεικτικό μέσο πείσθηκε ή δεν πείστηκε τελικά το δικαστήριο, δεν ελέγχεται από τον Άρειο Πάγο. Πλην όμως, πρέπει στην αιτιολογία να αναφέρεται, γιατί πείστηκε από το συγκεκριμένο αποδεικτικό μέσο και όχι από άλλο αντίθετο ή διαφορετικό.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη με αρ. 182/2014 απόφαση, το Τριμελές Εφετείο Θράκης που την εξέδωσε σε πρώτο βαθμό, κήρυξε με αυτή αθώο τον αλλοδαπό κατηγορούμενο S. S. για το σε βαθμό κακουργήματος έγκλημα της διακίνησης ναρκωτικών ουσιών, με τη μορφή της εισαγωγής στην Ελληνική επικράτεια, της κατοχής και της μεταφοράς , από κοινού με συγκατηγορούμενό του, κατ’ επάγγελμα και με προσδοκώμενο όφελος άνω των 75.000 ευρώ, από μη τοξικομανή, με την εξής κατά λέξη αιτιολογία: "Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τις ένορκες καταθέσεις των επ’ ακροατηρίου εξετασθέντων μαρτύρων κατηγορίας και υπερασπίσεως, από όλα τα, δημοσίως επ’ ακροατηρίου, αναγνωσθέντα έγγραφα, καθώς και τα έγγραφα που προσκόμισαν οι συνήγοροι υπερασπίσεως των κατηγορουμένων, τα οποία επίσης αναγνώσθηκαν, ιδίως από την, από 2/5/2013, έκθεση εξέτασης της Χ.Υ. Αλεξανδρούπολης την, από 17-6-2013, έκθεση ιατρικής πραγματογνωμοσύνης των ιατρών της ψυχιατρικής κλινικής ΕΣΥ του Δ.Π.Θ, Γ. Κ. και Α. Ε., την υπ’ αριθμ. Πρωτ.: …06-05-2013 Βεβαίωση της Υπηρεσίας Εθιστικής και Τοξικολογικής Κλινικής (έγγραφο μεταφρασμένο από την αλβανική στην ελληνική γλώσσα, τις, από 7-10-2013 και 10-10-2013, Γνωματεύσεις του Ιατρού Νευρολόγου Σ. Μ., την, από 22-11-2013, Έκθεση Ιατρικής Πραγματογνωμοσύνης της Ψυχιάτρου - Ψυχοθεραπεύτριας Α. Δ. Ν., την, από 20-11-2013, Έκθεση Ιατρικής Πραγματογνωμοσύνης του Νευρολόγου- Ψυχιάτρου Γ. Ε. Γ., σε συνδυασμό με τις απολογίες των παρόντων κατηγορουμένων, αποδείχθηκαν τα εξής: Ο δεύτερος κατηγορούμενος Β. E. στο χώρο του Τελωνείου Κήπων Έβρου, την 1-5-2013, κατελήφθη να έχει εισάγει στη χώρα από την Τουρκία ηρωίνη συνολικού βάρους 8.245,10 γρ. με τη συσκευασία χωρισμένη σε δεκαπέντε (15) πακέτα βάρους 564,80, 548,50, 539,50, 545,60, 541,40, 552, 559,50, 556,20, 546,20, 548,20, 546,20, 564, 559, 533,40 και 540,60 γραμμαρίων, τα οποία επιμελώς απέκρυψε στο χώρο του ταμπλό του υπ’ αριθμ. (Αλβανικών Αρχών) ... ΙΧΕ αυτοκινήτου, ... ιδιοκτησίας του πρώτου κατηγορουμένου S. S., το οποίο οδηγούσε ο τελευταίος και ο ίδιος επέβαινε ως συνοδηγός. Τις ως άνω ποσότητες αποδείχθηκε ότι κατείχε και μετέφερε κατά τον ως άνω τρόπο. Δεν αποδείχθηκε, όμως, ότι από την ανωτέρω ποσότητα ηρωίνης ο δεύτερος κατηγορούμενος προσδοκούσε όφελος άνω των 75.000 ευρώ. Επομένως αυτός πρέπει να κηρυχθεί ένοχος των ως άνω πράξεων (εισαγωγή, μεταφορά και κατοχή ναρκωτικής ουσίας ηρωίνης), χωρίς την επιβαρυντική περίσταση της κατ’ επάγγελμα τέλεσης. Ο περί τοξικομανίας ισχυρισμός αυτού του κατηγορουμένου πρέπει ν’ απορριφθεί ως κατ’ ουσίαν αβάσιμος, διότι στην, από 17-6-2013, έκθεση ιατρικής πραγματογνωμοσύνης των ψυχιάτρων Γ. Κ. και Α. Ε. δεν βεβαιώνει κάτι τέτοιο (τοξικομανία), αλλά, αντίθετα, στο πόρισμα αυτής εκτίθεται ότι κατά την κλινική εξέταση δεν παρατηρήθηκαν σημεία ενδεικτικά φλεβοκέντησης, ούτε συμπτώματα στερητικού συνδρόμου, το πόρισμα δε αυτό, κατά την κρίση του δικαστηρίου δεν αναιρείται με πειστικές αιτιολογίες από τις αναγνωσθείσες ιδιωτικές γνωματεύσεις των ιατρών Γ. Γ., Α. Ν. και Σ. Μ.. Περαιτέρω όσον αφορά τον πρώτο κατηγορούμενο, S. S., δεν αποδείχτηκε ότι αυτός, ο οποίος ήταν ιδιοκτήτης και οδηγός του εν λόγω αυτοκινήτου, γνώριζε ότι η ηρωίνη ήταν κρυμμένη στο αυτοκίνητο του, πράξη της οποίας αναλαμβάνει αποκλειστικά την ευθύνη, ο δεύτερος κατηγορούμενος (βλ. απολογία αυτού), ο οποίος δεν είχε κανένα προς τούτο ιδιαίτερο λόγο, δηλαδή λόγο να καλύψει τον πρώτο κατηγορούμενο, ο οποίος για το λόγο αυτό πρέπει να κηρυχθεί αθώος" Με βάση τις παραδοχές αυτές, η αιτιολογία της προσβαλλόμενης αποφάσεως είναι ελλιπής, περιέχει ασάφειες και λογικά κενά και έτσι δεν είναι ειδική και εμπεριστατωμένη. Ειδικότερα, γίνεται επιλεκτική αξιολόγηση των μαρτυρικών καταθέσεων και της απολογίας του συγκατηγορουμένου που καταδικάστηκε, αφού, ενώ στο προοίμιο του αιτιολογικού γίνεται αναφορά γενικά στις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας που εξετάστηκαν στο ακροατήριο, όσον αφορά το δόλο του συγκεκριμένου πρώτου κατηγορουμένου, για έλλειψη του οποίου αυτός αποκλειστικά αθωώθηκε και δη γιατί δεν αποδείχθηκε γνώση αυτού περί της ύπαρξης στο αυτοκίνητό του των μεταφερομένων και επιμελώς κρυμμένων μεγάλης ποσότητας ναρκωτικών ουσιών, ουδόλως λήφθηκε πράγματι υπόψη, ούτε συνεκτιμήθηκε από το δικαστήριο η κατάθεση του μάρτυρα κατηγορίας, που συνέλαβε τους κατηγορουμένους και ανακάλυψε τα ναρκωτικά, του Α. Χ., Τελωνειακού υπαλλήλου, του οποίου η αξιοπιστία δεν αμφισβητήθηκε και ο οποίος εξεταζόμενος στο ακροατήριο μεταξύ άλλων κατέθεσε ότι "...ανοίξαμε το πορτάκι του οδηγού και αφαιρέσαμε οκτώ δέματα, που όπως αποδείχθηκε είχαν ηρωίνη. Ρωτήσαμε τον πρώτο κατηγορούμενο (τον αθωωθέντα) εάν έχει και άλλα και είπε ότι έχει άλλα επτά από την πλευρά του συνοδηγού. Όλα τα δέματα ήταν συνολικά δεκαπέντε και βρέθηκαν κατά μήκος του ταμπλώ σε ειδική κρύπτη, τα επτά στη μία πλευρά και τα οκτώ στην άλλη πλευρά. Ο δεύτερος κατηγορούμενος δεν μιλούσε ελληνικά. Δεν μπόρεσα να μιλήσω μαζί του. Ο πρώτος κατηγορούμενος ήταν ιδιοκτήτης και οδηγός του οχήματος και ο δεύτερος συνοδηγός". Και ενώ η πρόσβαλλόμενη απόφαση εκτιμά το περιεχόμενο των απολογιών και των δύο κατηγορουμένων, δεν αιτιολογεί ουδόλως γιατί δεν πείσθηκε από το περιεχόμενο της ως άνω σαφούς μαρτυρικής καταθέσεως του αρμοδίου οργάνου το οποίο περιεχόμενο έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους ισχυρισμούς των κατηγορουμένων, ότι ο πρώτος δήθεν από αυτούς αγνοούσε την ύπαρξη και την απόκρυψη των ναρκωτικών στο αυτοκίνητό του. Περαιτέρω στην απόφαση, δεν αιτιολογείται γιατί το δικαστήριο δεν πείσθηκε για την ενοχή του κατηγορουμένου, από τα αποδεικτικά μέσα που αναφέρονται στα πρακτικά, και ως προς τη στοιχειοθέτηση της αντικειμενικής υπόστασης των ως άνω αδικημάτων που του αποδίδονται, δεδομένου ότι αυτή περιορίζεται να αναφέρει ότι "δεν αποδείχτηκε ότι ο S. S. ο οποίος ήταν ιδιοκτήτης και οδηγός του εν λόγω αυτοκινήτου, γνώριζε ότι η επίμαχη ηρωίνη ήταν κρυμμένη στο αυτοκίνητο του". Και ενώ η κατηγορία αφορούσε την πράξη της διακίνησης ναρκωτικών με την μορφή της εισαγωγής στην Ελληνική Επικράτεια, της κατοχής και της μεταφοράς, από κοινού, κατ’ επάγγελμα και με προσδοκώμενο όφελος άνω των 75.000 ευρώ από μη τοξικομανή, τίποτε δεν αναφέρεται στην προσβαλλομένη απόφαση αναφορικά με την εισαγωγή και τη μεταφορά της ηρωίνης συνολικού βάρους 8.245,10 γραμμαρίων, αξιόποινες πράξεις για τις οποίες αθωώθηκε, μολονότι το ΙΧΕ αυτοκίνητο με το οποίο οι δύο κατηγορούμενοι εισήγαγαν στην Ελλάδα από την Τουρκία ηρωϊνη συνολικού βάρους 8.245,10 γραμμαρίων, σε δέματα, ήταν ιδιοκτησίας του και το οδηγούσε ο ίδιος και στο άνω αυτοκίνητο ήταν επιμελώς κρυμμένα τα ναρκωτικά σε ειδικές κρύπτες (πορτάκι οδηγού, ταμπλώ), που είχαν διαμορφωθεί, κατά τον άνω τελωνειακό μάρτυρα, με αφαίρεση κάποιων στοιχείων του ηχοσυστήματος, ενώ ο πρώτος κατηγορούμενος, όταν ανακαλύφθηκε η πρώτη κρύπτη, ερωτηθείς από τον ίδιο μάρτυρα "αν έχει και άλλα δέματα", απάντησε ότι "έχει άλλα επτά από την πλευρά του συνοδηγού", που πράγματι βρέθηκαν γεγονός που καταδεικνύει σαφώς ομολογία για την γνώση αυτού για την ύπαρξη των κρυπτών στο αυτοκίνητό του και την γνώση του για την εισαγωγή, τη μεταφορά και την εν γένει διακίνηση των κατασχεθεισών ναρκωτικών ουσιών.
Ως εκ τούτου, η αιτιολογία, του αθωωτικού σκέλους της προσβαλλομένης αποφάσεως δεν είναι ειδική και εμπεριστατωμένη και υπό την ως άνω έννοια, διότι ουδόλως εκτίθενται σ’ αυτήν τα πραγματικά περιστατικά τα οποία προέκυψαν από τα αποδεικτικά μέσα που λήφθηκαν υπόψη και έγιναν δεκτά από το δικαστήριο και απέκλεισαν την ύπαρξη των στοιχείων της νομοτυπικής υπόστασης των ως άνω εγκλημάτων και δια της υποκειμενικής υπόστασης, όσον αφορά τον αθωωθέντα κατηγορούμενο, με μόνη την τυπική αιτιολογία ότι "δεν αποδείχθηκε ότι αυτός γνώριζε ότι η ηρωϊνη ήταν κρυμμένη στο αυτοκίνητό του, πράξη της οποίας αναλαμβάνει αποκλειστικά την ευθύνη ο δεύτερος κατηγορούμενος", ο οποίος και καταδικάστηκε. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω πρέπει, να γίνει τυπικά και κατ’ ουσίαν δεκτή η κρινόμενη αίτηση της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, να αναιρεθεί εν μέρει η με αρ. 182/2014 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου (Κακουργημάτων) Θράκης και μόνο ως προς το μέρος αυτής, κατά το οποίο κηρύχθηκε αθώος ο S. S. του F. για την αξιόποινη πράξη της διακίνησης ναρκωτικών με την μορφή της εισαγωγής στην Ελληνική Επικράτεια, της κατοχής και της μεταφοράς, από κοινού, κατ’ επάγγελμα και με προσδοκώμενο όφελος άνω των 75.000 ευρώ από μη τοξικομανή και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο του οποίου η σύνθεση είναι δυνατή από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που έχουν δικάσει την υπόθεση (άρθρο 519 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί εν μέρει τη με αρ. 182/2014 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Θράκης, κατά τις διατάξεις της που αφορούν τον αθωωθέντα κατηγορούμενο S. S. του F..
Παραπέμπει την υπόθεση, κατά το άνω αναιρούμενο μέρος της, για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, που θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 28 Μαΐου 2015. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 3 Ιουνίου 2015.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ