Αριθμός 384/2006
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Kωνσταντίνο Βαρδαβάκη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη, Γεώργιο Ναυπλιώτη, Δημήτριο Κιτρίδη, Αθανάσιο Μπρίλλη και Ελένη Παναγιωτάκη-Εισηγήτρια, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 13 Ιανουαρίου 2006, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Φώτιου Μακρή, (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου: Α. Λ. του Θ., κατοίκου ..., που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Απόστολο Φέστα, για αναίρεση της υπ' αριθμ. 46211/2004 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 30 Μαρτίου 2005 αίτησή του αναιρέσεως, που καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 792/2005.
Α φ ο ύ ά κ ο υ σ ε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναιρέσεως και να ΠΟΠΔ λόγω παραγραφής.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
1.-Κατά το άρθρο 375 παρ. 1 Π.Κ., όποιος ιδιοποιείται παρανόμως ξένο (ολικά ή εν μέρει) κινητό πράγμα που περιήλθε στην κατοχή του με οποιοδήποτε τρόπο τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών και αν το αντικείμενο της υπεξαίρεσης είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της υπεξαιρέσεως απαιτείται η συνδρομή των ακολούθων στοιχείων : α) ξένο εν όλω ή εν μέρει κινητό πράγμα, τέτοιο δε θεωρείται αυτό που βρίσκεται σε ξένη, σε σχέση με το δράστη, κυριότητα, όπως αυτή διαπλάσσεται στο αστικό δίκαιο β) να περιήλθε αυτό με οποιοδήποτε τρόπο στην κατοχή του δράστη και να ήταν κατά το χρόνο της πράξης στην κατοχή αυτού γ) παράνομη ιδιοποίηση του πράγματος από το δράστη, που υπάρχει όταν αυτή γίνεται χωρίς τη συναίνεση του ιδιοκτήτη ή χωρίς την ύπαρξη άλλου δικαιώματος που παρέχεται στο δράστη από το νόμο δ) δόλια προαίρεση του δράστη που εκδηλώνεται με οποιαδήποτε ενέργεια αυτού που εμφανίζει εξωτερίκευση της θέλησής του να ενσωματώσει στη δική του περιουσία το ξένο κινητό πράγμα που βρίσκεται στην κατοχή του, χωρίς νόμιμο δικαιολογητικό λόγο. Εξάλλου, κατά το άρθρο 532 παρ. 1 ΑΚ, αν στην πώληση έχει τεθεί ο όρος ότι ο πωλητής διατηρεί την κυριότητα ωσότου αποπληρωθεί το τίμημα, σε περίπτωση αμφιβολίας λογίζεται ότι η μεταβίβαση της κυριότητας στον αγοραστή επέρχεται μόλις πληρωθεί η αίρεση της αποπληρωμής του τιμήματος και ο πωλητής, σε περίπτωση υπερημερίας του αγοραστή, έχει δικαίωμα είτε να απαιτήσει το τίμημα είτε να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση, ασκώντας τα δικαιώματά του από την κυριότητα. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι στην περίπτωση πώλησης κινητού πράγματος με τον όρο παρακράτησης της κυριότητας αυτού από τον πωλητή μέχρις αποπληρωμής του τιμήματος, αν ο αγοραστής περιέλθει σε υπερημερία, ο πωλητής έχει το δικαίωμα ή να εμμείνει στην πώληση και να αξιώσει την αποπληρωμή του τιμήματος ή να υπαναχωρήσει και να ζητήσει την επιστροφή του πράγματος. Στην πρώτη περίπτωση η πώληση παραμένει και ο αγοραστής δεν διαπράττει υπεξαίρεση αρνούμενος την εκπλήρωση της ενοχικής του υποχρέωσης προς αποπληρωμή του τιμήματος. Στην δεύτερη περίπτωση ο αγοραστής, αν ιδιοποιηθεί παρανόμως το πράγμα, διαπράττει υπεξαίρεση τούτου. Σε περίπτωση δε που ο πωλητής επιλέγει το δικαίωμα να απαιτήσει το υπόλοιπο του οφειλόμενου τιμήματος, επέρχεται συγκέντρωση στο δικαίωμα αυτό και απώλεια γι' αυτόν του δικαιώματος για υπαναχώρηση, η οποία, εάν εν τούτοις γίνει, δεν επιφέρει έννομο αποτέλεσμα, ο δε ιδιοποιούμενος το πράγμα αγοραστής δεν διαπράττει υπεξαίρεση τούτου. 2.-Στην προκειμένη περίπτωση το Τριμελές Εφετείο Αθηνών, που δίκασε έφεση του αναιρεσείοντος, δέχθηκε, κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη περί πραγμάτων κρίση του, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση των αναφερομένων στην απόφαση αποδεικτικών μέσων (καταθέσεις μαρτύρων, έγγραφα που αναγνώσθηκαν στο ακροατήριο, απολογία του κατηγορούμενου), τα εξής περιστατικά: "Ο κατηγορούμενος έχει τελέσει την πράξη που του αποδίδει το κατηγορητήριο διότι ουδέποτε εξόφλησε το τίμημα του οχήματος ύψους 1.500.000 δρχ. το οποίο πιστώθηκε σε 5 δόσεις, αφού καμία απ' αυτές δεν πλήρωσε παρά τις οχλήσεις του δικαιούχο, και πρέπει να κηρυχθεί ένοχος κατά τα εν τω διατακτικώ". Με τις παραδοχές αυτές το δικαστήριο της ουσίας κήρυξε τον αναιρεσείοντα ένοχο υπεξαίρεσης, με το διατακτικό της προσβαλλόμενης απόφασής του που έχει ως εξής: "Στην Αθήνα στις 15.6.97 ιδιοποιήθηκε παράνομα ξένο κινητό πράγμα, που περιήλθε στην κατοχή του με οποιοδήποτε τρόπο και δη, δυνάμει συμβάσεως αγοραπωλησίας, η οποία τελούσε υπό αναβλητική αίρεση της παρακράτησης της κυριότητας του από τον πωλητή μέχρι την αποπληρωμή του τιμήματος, οποίο πιστώθηκε, και συγκεκριμένα ιδιοποιήθηκε χωρίς δικαίωμα το υπ' αριθ. κυκλ. ... όχημα [πούλμαν], μάρκας MERCEDES αξίας 1.500.000 δρχ. που ανήκε στην εγκαλούσα εταιρία ΜΕΤΑΛΟΡ ΑΒΕΕ, το οποίο του παρέδωσε ο νόμιμος εκπρόσωπός της Π. Μ. την 12-5-97, λόγω πωλήσεως κατά χρήση, παρακρατώντας την κυριότητα του μέχρι την αποπληρωμή του τιμήματος, που πιστώθηκε σε 5 δόσεις, και αυτός παρά τα συμφωνηθέντα δεν εξόφλησε". Με αυτά όμως που δέχτηκε το δικαστήριο της ουσίας διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του ανεπαρκείς και ασαφείς αιτιολογίες ως προς τη συνδρομή του όρου της παράνομης ιδιοποίησης της πιο πάνω αξιόποινης πράξης της υπεξαίρεσης, οι οποίες καθιστούν ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο της ορθής ή μη εφαρμογής της ως άνω ουσιαστικής ποινικής διάταξης που εφαρμόστηκε. Ειδικότερα δεν διευκρινίζεται εάν μετά την υπερημερία του κατηγορούμενου αγοραστή για την αποπληρωμή του πιστωθέντος τιμήματος η πωλήτρια εταιρία υπαναχώρησε από την πώληση και ζήτησε την απόδοση του αυτοκινήτου, γιατί μόνο τότε διαπράττει υπεξαίρεση του πωληθέντος και παραδοθέντος πράγματος ο υπερήμερος για την αποπληρωμή του πιστωθέντος τιμήματος κατηγορούμενος αγοραστής κατά τα προεκτεθέντα. Επομένως είναι βάσιμοι οι από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' και Ε' του Κ.Ποιν.Δ. σχετικοί λόγοι της υπό κρίση αίτησης αναίρεσης και πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Περαιτέρω, εφόσον η πλημμεληματική υπεξαίρεση [375 παρ. 1α ΠΚ] που αποδίδεται στον κατηγορούμενο φέρεται ότι τελέσθηκε στις 15.6.1997, έκτοτε δε μέχρι τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης παρήλθε χρονικό διάστημα που υπερβαίνει την οκταετία, το αξιόποινο της πράξης αυτής εξαλείφθηκε με παραγραφή [άρθρ. 111 παρ. 1 και 3, 112 και 113 παρ. 1,2 και 3 Π.Κ]. Δεδομένου δε ότι ο Άρειος Πάγος λαμβάνει αυτεπαγγέλτως υπόψη την παραγραφή, αν κριθεί και ένας λόγος αναίρεσης βάσιμος (άρθρο 511 εδ. γ' Κ.Π.Δ.), πρέπει να παύσει οριστικά η ποινική δίωξη, που ασκήθηκε σε βάρος του αναιρεσείοντος για την παραπάνω πράξη, κατ' ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 370 περ. β' Κ.Π.Δ.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 46211/2004 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών. Και
Παύει οριστικά την ποινική δίωξη, που ασκήθηκε κατά του Α. Λ. του Θ. για υπεξαίρεση που φέρεται ότι τέλεσε αυτός στην Αθήνα στις 15.6.1997, όπως ειδικότερα η πράξη αυτή περιγράφεται στην αναιρούμενη απόφαση.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα, στις 31 Ιανουαρίου 2006. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 20 Φεβρουαρίου 2006
.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ